Dansformatie C-Fam laat de hele zaal ontploffen tijdens hun auditie voor het VTM programma “Belgium Got Talent’. Iedereen geniet van begin tot eind van hun geweldige act. “De toekomstige winnaar”, laat jurylid Dan Karaty (terecht) optekenen. Trouwe kijkers verwachten een “Golden Buzzer”, een druk op de knop dat de kandidaat een rechtstreeks ticket geeft voor de live-opnames (elk jurylid mag zo eenmaal drukken). Helaas. Geen Golden Buzzer voor C-Fam. Dan Karaty, de dansexpert onder de juryleden, had z’n Golden Buzzer reeds opgebruikt. Enkele kandidaten voorheen was Karaty al onder de indruk van die andere dansgroep “The Movement Theory”, dat hij dacht dat z’n ‘favoriet’ reeds gekend was. Te vroeg, zo blijkt nu. Met spijt tot gevolg.

Hoogst waarschijnlijk heeft u ook al kunnen ervaren dat u wel eens te vroeg beslist hebt: iemand kwam met een hoger bod nadat u al een eerder bod had geaccepteerd. Het restaurantje verder in de straat blijkt nog gezelliger en lekkerder te zijn dan het restaurant van uw keuze. En hoe weet u nu dat uw partner de ware is – was hij of zij wel uw “Golden Buzzer” waard”?

De Golden Buzzer is een mooi voorbeeld van een bestudeerd vraagstuk binnen de ‘Optimaal Stoppen’-Theorie en is gekend onder het “Secretaresseprobleem” (Ferguson, 1989). De vraag hier luidt als volgt: een vacature voor secretaresse dient ingevuld te worden, het aantal mogelijke kandidaten is gekend, maar na elke sollicitatie moet onmiddellijk beslist worden of de kandidaat de job krijgt. Hoe maximaliseer je als werkgever nu de kans om de beste secretaresse te selecteren?

Statistici kennen het antwoord: gebruik de 37% regel (of nog, de 1/e- regel, met e het grondtal van de natuurlijke logaritme). Verken (een eufemisme voor ‘wijs af’) de eerste 37% van de kandidaten en geef de eerstvolgende betere kandidaat de job. Of er nu honderd of duizend kandidaten de revue passeren – de 37% regel blijkt steeds de beste strategie te zijn. Pas hem toe, en de beste kandidaat wordt er maximaal uitgehaald. Wilt u nog snel uw droomhuis kopen om te profiteren van de woonbonus, en u kan nog gedurende een maand elke dag een huis bekijken? Beslis pas vanaf de twaalfde dag. Pas de regel toe, en u maximaliseert de kans om het beste bod te krijgen, het beste restaurant te kiezen of om zelf uw droompartner te vinden.

In theorie moeten we dus de eerste 37% mogelijke kandidaten afwijzen. In theorie. Uit onderzoek blijkt immers dat we reeds sneller beslissen (zie bijvoorbeeld Bearden, Murphy, & Rapoport, 2005; Bearden, Rapoport & Murph, 2006). Volgens Baerden en collega’s overschatten we de kwaliteit van wie of wat eerst komt en letten we minder op de kwaliteit van wie of wat nog moet volgen. Dit in combinatie met de extra inspanning die we moeten leveren om nog meer kandidaten te overwegen en te evalueren verklaren deels onze bias om te vroeg op onze Golden Buzzer te duwen.

Referenties

Bearden, J. N., Rapoport, A., & Murphy, R. O. (2006). Sequential observation and selection with rank-dependent payoffs: An experimental study. Management Science, 52(9), 1437-1449.

Dan Karaty die zo’n 100-tal kandidaten mag verwachten tijdens de audities van Belgium Got Talent, wacht dus volgend seizoen beter tot na de 37ste kandidaat om zijn Golden Buzzer te gebruiken. Pech voor die kandidaten die in de eerste drie/vier afleveringen geloot werden – maar succes gegarandeerd om zijn favoriete kandidaat in de liveshow terug te zien.

Bearden, J. N., Murphy, R. O., & Rapoport, A. (2005). A multi-attribute extension of the secretary problem: Theory and experiments. Journal of Mathematical Psychology, 49(5), 410-422.

Christian, Brian, and Tom Griffiths. Algorithms to Live By: The Computer Science of Human Decisions. Macmillan, 2016.

Ferguson, T. S. (1989). Who solved the secretary problem?. Statistical science, 4(3), 282-289.